Xaçmazın Bostançı kəndində bir ocaq var ki, oranın alovu heç sönmür. O ocaq Əlibəy Əlibəyovun evinin ocağıdır. Hər səhər o evin qapısından çıxan səs, uşaqların atasına “tez gəl” deyə səslənişi, həyat yoldaşının gülümsəyən baxışı indi xatirəyə çevrilib. Amma o xatirənin içində təkcə kədər yox, həm də bir millətin fəxri, bir kəndin qüruru, bir torpağın dirəyi var.
Əlibəy Mirkərim oğlu 1983-cü ilin oktyabrında bu kənddə dünyaya gəlib. Sadə bir ailənin oğlu, zəhmətlə böyümüş, uşaq yaşlarından torpaqla, təbiətlə, əmrlə böyüyüb. Qonşular deyir ki, o uşaqkən də sakit idi, amma kiminsə haqqı tapdalananda, bir heyvan əzab çəkəndə, dərhal müdaxilə edərdi. İçində doğuluşdan gələn bir ədalət hissi var idi — elə o hiss sonradan onun taleyini yazacaqdı.
Gənclik illərində Xudat məktəbində oxudu, sonra hərbi xidmətə yollandı. O zaman da əsgər yoldaşlarının dediyinə görə, hamı Əlibəyi “dayaq” çağırırdı — çünki çətin anda təmkinli idi. Nə qorxunu tanıyırdı, nə geri çəkilməyi. “Əgər bir yerdə bayraq varsa, o bayrağın kölgəsində qorxmağa dəyməz,” — deyərdi.
İllər keçdi. Ölkə 2020-ci ilin payızına çatdı — Vətən müharibəsinin odlu günləri başlandı. Əlibəy çoxdan ailə başçısı idi, üç övladı var idi. Amma o, bir an belə tərəddüd etmədi. “Mən gedəcəyəm, çünki balalarım sabah başıuca böyüməlidir” — deyib döyüşə yollandı. Cəbhə yoluna çıxanda ailəsi ağlayırdı, o isə gülümsəyirdi. Həyat yoldaşına “Məni ağlama, mən gedirəm ki, sən ağlamayasan” demişdi.
Müharibənin ən ağır günlərində onun adı döyüşçülər arasında hörmətlə çəkilirdi. Füzuli istiqamətində, Cəbrayıl tərəflərində döyüşlərdə iştirak etdiyi deyilir. Gecələr səngərdə əsgərləri sakitləşdirən, gənc əsgərlərə “Qorxma, ölüm bizə gəlmir, biz ölümə gedirik” deyən də o idi. Hər atəş səslənəndə o, başını yuxarı qaldırır, sanki ölümün gözünün içinə baxardı. Onun üçün qorxu deyil, yalnız Vətən var idi.
Müharibədən sağ döndü. Amma o döyüşlərin atəşindən içində bir köz qalmışdı. Qələbə sevincini yaşasa da, şəhid dostlarının itkisi onu rahat buraxmadı. Gecələr evinin həyətində oturub səssizcə göyə baxar, “Onlar getdi, mən isə qaldım… bəlkə də yarımçıq qaldım” — deyərdi.
Və sanki tale onu yenidən çağırdı. 2023-cü ilin sentyabrında Qarabağda antiterror əməliyyatları başladıqda Əlibəy bir an düşünmədən yenə ön cəbhəyə getdi. Onun üçün bu, sadəcə əməliyyat deyildi — bu, şəhid yoldaşlarının ruhuna borc idi. “O yarımçıq qalan işi tamamlayacağam” — demişdi.
19 sentyabr 2023… səhər saatları idi. Əlibəy çavuş bölüyü ilə irəliləyirdi. Səngər yoldaşları deyir ki, o gün qəribə dərəcədə sakit idi. Gülürdü, hamıya zarafat edirdi. Deyirdi ki, “Qorxmayın, bu torpağın sahibləri gəlir.” Hücum əmri veriləndə o, ön sırada idi. O gün sanki hər güllə, hər addım, hər nəfəs bir tarix yazırdı. Və o tarixdə Əlibəy Əlibəyovun adı qanla, şərəflə yazıldı. O, Vətən uğrunda döyüşdə şəhid oldu.
Onun şəhid olduğu xəbər kəndə çatanda Bostançı dayandı. İnsanlar bir-birinə baxır, heç kəs danışmırdı. Sükutun içində bir səs vardı — Əlibəyin səsi, o sakit, amma möhkəm tonla dediyi “Vətən üçün!” kəlməsi. Cənazəsi kəndə gətiriləndə bütün Xaçmaz onun qarşısında baş əydi. Bayrağa bürünmüş tabutun üzərində gülümsəyən şəkli var idi — elə bil deyirdi, “mən qayıtdım, sadəcə başqa cür.”
Dövlət onun qəhrəmanlığını yüksək qiymətləndirdi. Əlibəy Əlibəyov ölümündən sonra “Vətən uğrunda” medalı və “Vətənə xidmətə görə” ordeni ilə təltif olundu. Amma onun üçün ən böyük mükafat medallar deyildi. Ən böyük mükafat — uşaqlarının sabah məktəbdə başıuca “Mənim atam şəhid olub” deməsidir.
İndi Bostançıda hər gün bayraq dalğalanır. O bayrağın kölgəsində Əlibəyin ruhu dolaşır. Uşaqlar məktəbə gedəndə onun şəkli önündən keçir, qocalar onun adını dualarında çəkir, analar o adı övladlarına qoyur. Çünki Əlibəy təkcə bir şəhid deyil — o, bir kəndin qürurudur, bir millətin əyilməyən ruhudur.
O, ömrünün 40 ilini yaşadı, amma bir millətin yaddaşında əbədi qaldı. Çünki o, ölümə getmədi — ölümü diz çökdürdü.
Əlibəy Əlibəyov — Bostançının oğlu, Azərbaycanın qəhrəmanı, torpağın nəfəsidir.
Vüsal Başaratvi
